Pierwszym, co przychodzi mi do głowy, gdy myślę o relacji terapeutycznej, to stwierdzenie, iż jest to relacja niepodobna do jakiejkolwiek innej. Już na wstępie należy jednak wspomnieć, iż nie jest to relacja przyjacielska – psycholog pobiera przecież za swoją pracę wynagrodzenie (czego przyjaciele, za samo bycie naszymi przyjaciółmi, raczej nie robią). Ponadto, inaczej niż w przypadku przyjaciół, terapeuta po pierwsze, nie ujawnia o sobie wszystkich informacji, a po drugie – w kontakcie z nami korzysta w sposób celowy z nabytej wiedzy i umiejętności. Psycholog bowiem buduje relację tak, by to przede wszystkim klient czuł się w niej dobrze i by powstała w ten sposób więź skutecznie służyła celom terapii i leczeniu, i by kiedyś – co również jest niezwykle istotne – w zdrowy sposób dobiegła końca. Dzięki tej wyjątkowej, specyficznej dynamice, wspólnym zaangażowaniu i partnerstwie, terapia daje nam niespotykaną nigdzie indziej możliwość zdrowienia i rozwijania się w pełnym kontakcie z samym sobą, jak i drugim człowiekiem. Jak to możliwe? Co tak wyjątkowego dzieje się w kontakcie z psychologiem?

Jaka jest relacja terapeutyczna?

Tym, co przede wszystkim charakteryzuje relację, jaka buduje się pomiędzy klientem, a psychoterapeutą już od pierwszego spotkania, to symetria, szacunek i partnerstwo. Psycholog w pełni akceptuje podmiotową rolę i autonomię decyzji pacjenta, pozostając całkowicie otwartym na jego wątpliwości, pytania i sugestie. Nie widzi w nim medycznego przypadku, łamigłówki czy zlepku cech, które będzie musiał przeanalizować i ułożyć na nowo, zgodnie z posiadaną wiedzą. Przede wszystkim, widzi w nim drugiego, równego sobie człowieka. Mimo, iż osoby odwiedzające psychoterapeutyczne gabinety najczęściej znajdują się w mniejszym lub większym kryzysie, przeżywają różne, bardzo trudne emocje, dylematy czy konflikty, a cały ich świat nierzadko jest wywrócony do góry nogami, to jednak wciąż są one przez psychologów postrzegane jako sprawcze, zdolne do określenia, czego tak naprawdę potrzebują i jak same chciałyby zmienić swoje życie.

            Psychoterapeuta jest więc swego rodzaju towarzyszem w naszej własnej wędrówce, w której pomaga on nam określić, co tak naprawdę jest dla nas ważne, z jakimi zadaniami powinniśmy się zmierzyć na drodze do pełni naszego zdrowia psychicznego i dalszego rozwoju. Sesje terapeutyczne są miejscem naszej najintensywniejszej pracy, refleksji, podsumowań, wyrażenia i zrozumienia emocji, tych dziejących się zarówno w nas samych, w naszym życiu poza terapią, jak i tych dotyczących samej relacji terapeutycznej. Jest to możliwe, bowiem psycholog stwarza miejsce do pracy wszelkim mechanizmom, dzięki którym możemy powrócić do stanu równowagi. Wszystko to odbywa się w spokojnej, poważnej atmosferze, w której mamy dokładnie tyle przestrzeni na zebranie swoich myśli, ile w danym momencie potrzebujemy,

Relacja, czyli związek oparty na współpracy 

Wiele badań potwierdza niebagatelną rolę relacji terapeutycznej w realizacji celów i zaistnienia pozytywnych wyników leczenia wielu odmian terapii. To właśnie wejście w wyjątkowy, emocjonalny, głęboki kontakt z psychoterapeutą jest jednym z najistotniejszych czynników, motywujących klienta do pracy. Jednakże, zmiana i wszelkie, pozytywne efekty, jakie może nam przynieść psychoterapia, są możliwie jedynie wówczas, gdy we wspólną pracę zaangażują się zarówno terapeuta, jak i jego pacjent. Ostatecznie to przecież pacjent podejmuje decyzję dotyczące tego, co zmienić w swoim życiu, a na co jeszcze nie jest gotowy, stąd tak ważna jest jego aktywność i współodpowiedzialność za cały proces terapeutyczny.

Oczywiście, nie jest to proste – wymaga to od klienta dużej dozy zaufania, pokonania wielu barier związanych z lękiem przed oceną, trudności związanych z otworzeniem się przed początkowo zupełnie obcym człowiekiem i wspólnym dotarciem do bardzo intymnych miejsc naszej psychiki. Niewątpliwie wyjątkowa wrażliwość, empatia i umiejętności, jakie posiadają psychoterapeuci w znacznym stopniu mogą nam to ułatwić. To właśnie za ich pomocą relacja terapeutyczna jest budowana tak, byśmy czuli się w niej po prostu dobrze, byśmy przyjmowali okazywane wsparcie i zrozumienie, byśmy nie bali się wyrażać jakichkolwiek myśli, uczuć, czy podejmować nowych działań. Nigdy bowiem nie spotkamy się tutaj z osądzeniem, oceną czy krytyką – nie to jest celem psychoterapii.

Gdybyśmy chcieli to wszystko podsumować, tworząc jeden, spójny komunikat, jaki psychoterapeuta stara się przekazać swojemu pacjentowi, mógłby on brzmieć następująco: ,,Jestem tu po to, żeby ci towarzyszyć, sprawdzić razem z tobą czego potrzebujesz i co TY SAM możesz zrobić, aby to w swoim życiu uzyskać. Nie będzie to łatwe, ale razem damy radę. ”